Ο Νίκος Ξυδάκης γεννήθηκε στο Κάιρο. Εκεί έζησε τα παιδικά του χρόνια, στην παρακμή μιας μεγάλης ελληνικής παροικίας. Η καταγωγή του, είναι από τα νησιά της Σάμου και της Κάσου. Στην Ελλάδα ήρθε το 1963 στο μεγαλύτερο κύμα επιστροφής των Ελλήνων της Αιγύπτου.
Η μουσική που γράφει, έντονα αναφέρεται σ’ αυτούς τους τόπους καταγωγής του και κυρίως στον αέρα ενός ολόκληρου κόσμου ελληνικού που περιπλανιόταν σε τόπους άλλοτε ιερούς, άλλοτε κοσμοπολίτικους της κοντινής Ανατολής, αλλά και σε βιώματα αυστηρά προσωπικά. Σταθερός και επίμονος στις συνεργασίες του με στιχουργούς, ερμηνευτές, μουσικούς. Δίνεται ιδιαίτερο βάρος στα λόγια των τραγουδιών, που οι στίχοι τους προέρχονται από μία μεγάλη ποιητική παράδοση ελληνική.
Στη δισκογραφία εμφανίστηκε το 1978 με την «Εκδίκηση της γυφτιάς» έναν δίσκο που τάραξε τα νερά της δισκογραφίας και θεωρείται πως άλλαξε για πάντα την πορεία του λαϊκού τραγουδιού στην Ελλάδα.
Από το 1978 μέχρι σήμερα ο Νίκος Ξυδάκης έχει παρουσιάσει πάνω από 25 δίσκους μουσικής και τραγουδιών. Έχει μελοποιήσει πολλούς ποιητές και έχει συνεργαστεί με εξαίρετους στιχουργούς και ερμηνευτές. Στο θέατρο έχει γράψει μουσική για την Αρχαία Ελληνική τραγωδία και το νεώτερο θέατρο, όπως επίσης μουσική για κινηματογραφικές ταινίες και ντοκιμαντέρ.
Έχει πραγματοποιήσει συναυλίες σε όλη την Ελλάδα, στην Κύπρο και σε χώρες του εξωτερικού όπως η Ιταλία η Γερμανία, η Ολλανδία, το Βέλγιο, η Αίγυπτος, η Αυστραλία, οι Η.Π.Α. Του έχουν ανατεθεί συχνά μελοποιήσεις έργων και παραστάσεις βασισμένες σε αρχαία κείμενα, θρήνους και σπαράγματα από σημαντικούς φορείς, φεστιβάλ και ιδρύματα.
Το 2018 στο Otranto Film Fund Festival της Ιταλίας, λαμβάνει το βραβείο «Best Soundtrack» για την ταινία «Ιερόσυλοι» της Μάρσας Μακρή.
Τα τελευταία χρόνια περιοδεύει μαζί με την Όλια Λαζαρίδου και την παράσταση «Με μια αναπνοή - Ένα αφιέρωμα στον Διονύσιο Σολωμό», καθώς και με τον ποιητή Μιχάλη Γκανά και την παράσταση «Αέρας της Αγάπης», παράλληλα με τις άλλες συναυλίες και συνεργασίες που πραγματοποιεί.
Συνθέτει μουσική για θεατρικές παραστάσεις, αναθέσεις και τις νέες δισκογραφικές δουλειές που ετοιμάζει.
